Στις 18/1, ενόψει ψήφισης των νόμων SOPA(Stop Online Piracy Act) και PIPA(Protect Intellectual Property Act) στις Η.Π.Α., πολλές εταιρίες, πολλά sites και ακόμα περισσότεροι χρήστες εξέφρασαν την αντίθεσή τους κλείνοντας ιστότοπους, φτιάχνοντας αντι-SOPA και αντι-PIPA λογότυπα και ενημερώνοντας όσο το δυνατόν καλύτερα τους διαδικτυακούς χρήστες. Επίσης, χτυπήθηκαν διαδικτυακά οι servers του υπουργείου δικαιοσύνης των Η.Π.Α., της MPA, της RIAA και της Universal. Οι νόμοι αυτοί που πήγαν να περαστούν αφορούν την πειρατεία και την ελευθερία του λόγου στο διαδίκτυο. Αν τίθονταν σε ισχύ, η παραμικρή κίνηση που ενδεχομένως θα παραβίαζε τη πνευματική ιδιοκτησία (πατέντα) κάποιων μονοπωλίων θα αντιμετωπιζόταν ως εγκληματική ενέργεια η οποία διώκεται ποινικά. Οι ISPs (παροχείς internet) θα έπαιρναν ρόλο διαδικτυακού μπάτσου και θα έκλειναν εν τέλει sites όπως τα wordpress, wikipedia, youtube, amazon, κλπ με πρόσχημα τη διακίνηση υλικού τρίτων όπως μουσική, ταινίες, software. Μερικές μέρες αργότερα, η ψήφιση των SOPA και PIPA αναβλήθηκε επ’ αόριστον, αλλά η απειλή της διαδικτυακής λογοκρισίας και της κατάργησης των ψηφιακών (και όχι μόνο) δικαιωμάτων, λόγω της ACTA, παραμένει. Μάλιστα, η απειλή μεγαλώνει αφού η ACTA, πέρα από το διαδίκτυο, επεκτείνεται σε κάθε λογής πατέντες (φάρμακα, σπόροι και διασκέδαση).
Η Anti-Counterfeiting Trade Agreement πρόκειται για διεθνή συμφωνία, που πρώτο-ϋπογράφηκε μεταξύ Η.Π.Α. και Ιαπωνίας το 2006, η οποία δεν ελέγχεται από κανέναν διεθνή οργανισμό και διαμορφώθηκε μυστικά και αδιαφανώς. Ενδεικτικό είναι ότι οι διαδικασίες της συμφωνίας διέρρευσαν μέσω της ιστοσελίδας Wikileaks! Τελικά, η ελεύθερη αγορά δεν είναι και τόσο ελεύθερη, όταν πρόκειται για προάσπιση ολιγοπωλίων. Οι αποφάσεις παίρνονται πίσω από κλειστές πόρτες και τα αποτελέσματά τους κατά κανόνα γνωστοποιούνται, αφού πρώτα υπογράφονται και τίθενται σε εφαρμογή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν τη συμφωνία χωρίς να ενημερωθούν οι πολίτες τους και χωρίς καν να έχει συζητηθεί μέσω θεσμικών οργάνων η συμμετοχή της ευρώπης στη συμφωνία. Το ζήτημα φυσικά δεν είναι η εύρυθμη λειτουργία των «δημοκρατικών» θεσμών, αλλά το πώς οι έννοιες της νομιμότητας και των αδιαφανών διαδικασιών εύκολα προσπερνιούνται, όταν πρόκειται για τα συμφέροντα πολυεθνικών εταιριών. Οι αστικές ολιγαρχίες δε φοβούνται να χάσουν και τα ίδια τα προσχήματά τους.
Στη σκακιέρα των πνευματικών δικαιωμάτων της ACTA δε θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι φαρμακοβιομηχανίες και η βιομηχανία τροφίμων. Με δούρειο ίππο τη διασφάλιση της κοινής υγείας, πολυεθνικοί κολοσσοί όπως η bayer, κρατικοί οργανισμοί όπως το αμερικανικό FDA (Food and Drug Administration) και άλλοι, περιχαρείς επινοούν πιστοποιήσεις, τις οποίες όλως τυχαίως μόνο οι ίδιοι πληρούν. Μάλιστα, προτείνουν εξωφρενικά μέτρα που φτάνουν μέχρι και την απαγόρευση του οικιακού λαχανόκηπου ή ακόμη και τη συγγραφή βιβλίων με εναλλακτικές θεραπείες και με αναφορές σε ιδιότητες φυσικών βοτάνων και τροφών! Πρότερες συμφωνίες σχετικές με την παραγωγή φαρμάκων και τη διακίνηση σπόρων έχουν προλειάνει το έδαφος για την υποχρεωτική τήρηση των πιστοποιήσεων αυτών (όπως ο Codex Alimentarius του Π.Ο.Υ.). Επιπλέον, αποφάσεις όπως το κλείσιμο της τράπεζας σπόρων στην Ελλάδα και αλλού, στοχεύουν στην σταδιακή εξάλειψη των εκάστοτε ντόπιων ποικιλιών από το εμπόριο, προς όφελος φυσικά των πατενταρισμένων «πολυεθνικών» σπόρων, ελέγχοντας έτσι την αγροτική παραγωγή βάσει της κατοχής πιστοποιήσεων και των πνευματικών δικαιωμάτων. H δικαιοδοσία των πολυεθνικών μεγεθύνεται σε σημείο, που κατέχοντας την πατέντα θα μπορεί για παράδειγμα να σταματά τη διανομή ενός φτηνού φαρμάκου για το AIDS άλλης εταιρίας, να παρακρατεί το φορτίο και ακόμη να διατάσσει την καταστροφή του ως αποτρεπτικό μέτρο. Η ήδη ζοφερή κατάσταση στην παραγωγή και διανομή φαρμάκων για τις αναπτυσσόμενες και κυρίως υπανάπτυκτες χώρες θα γίνει χειρότερη με τις πολυεθνικές να καθορίζουν την πολιτική υγείας των χωρών αυτών. Ακόμη και χώρες όπως η Ινδία, η Βραζιλία και η Κίνα δεν έχουν υπογράψει την ACTA για τους παραπάνω λόγους.
Βέβαια, πέρα από τα τρόφιμα και τα φάρμακα -που αποτελούν πρώτες ανάγκες- η ACTA χτυπάει και την πειρατεία στο διαδίκτυο. Υποχρεώνει τους παροχείς internet να κατασκοπεύουν τους πελάτες τους, να αναφέρουν στα αρμόδια όργανα «παράνομες» κινήσεις πελατών δίνοντας όλες τις πληροφορίες που διαθέτουν γι’ αυτούς (προσωπικές ή μη) και να διακόπτουν τη σύνδεσή τους στο internet. Καταλήγουμε σε ένα διαδίκτυο όπου οι μόνες επιτρεπτές κινήσεις θα είναι η πλοήγηση σε επίσημες ιστοσελίδες επιχειρήσεων, δημοφιλών απατεώνων (πολιτικών, τραπεζιτών και λοιπών καταξιωμένων προσώπων) και όλες οι υπόλοιπες θα προϋποθέτουν χρηματικό αντίτιμο (ευτυχώς θα μπορούμε ακόμα να στείλουμε e-mails, τα οποία φυσικά θα παρακολουθούνται (sic)).
Με λίγα λόγια, η νομική ευθύνη για την προάσπιση της πατέντας μεταφέρεται σε μεγάλο ποσοστό στους παροχείς. Πλέον οι εταιρίες (και όχι το κράτος) θα είναι αυτές που θα οφείλουν να ελέγχουν τους χρήστες. Στον καπιταλιστικό χωροχρόνο, οποιαδήποτε δραστηριότητα υποχρεούται να περνά μέσα από τα μονοπάτια εμπορευματικών σχέσεων. Οποιαδήποτε κίνηση αμφισβητεί τη κυριαρχία των τελευταίων οφείλει εκ των προτέρων να προληφθεί και να κατασταλθεί. Η ACTA δεν διασφαλίζει μόνο τα κέρδη των πολυεθνικών, αλλά νομιμοποιεί ταυτόχρονα και τον διαρκή έλεγχο των χρηστών στο όνομα της ελευθερίας της αγοράς. Μια ελευθερία η οποία καταργεί κοινωνικά και εργατικά δικαιώματα. Η ACTA δεν είναι παρά μια εκδοχή διαδικτυακού πανοπτικού, το οποίο παραπέμπει σε οργουελικές κοινωνίες ελέγχου. Ακόμα και το επιχείρημα υπέρ της ACTA ότι μέσω της ελεύθερης διακίνησης χάνονται θέσεις εργασίας, προφανώς μοιάζει με σύντομο ανέκδοτο. Σ ‘αυτό το «φιλεύσπλαχνο» επιχείρημα, ας θυμηθούμε ότι με όχημα την κρίση και την «ανταγωνιστικότητα», ενώ αυξάνεται η καταστολή, θεμελιώδη κεκτημένα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα καταργούνται με άμεσο όφελος των ιδίων «φιλεύσπλαχνων» πολυεθνικών. Ο ανερχόμενος εργατικός μεσαίωνας συνοδεύεται από έλεγχο και καταστολή. Η ACTA δε μπορεί να θεωρηθεί μεμονωμένο γεγονός. Ο καπιταλισμός δε χρειάζεται πλέον προσχήματα. Ο νέος οικονομικός ολοκληρωτισμός γίνεται εμπράγματος αφού ήδη έχει γίνει το πέρασμα από τη κοινωνία της πρόληψης στη κοινωνία του ελέγχου. Η τελευταία τίθεται ως αναγκαιότητα για τους καπιταλιστές, ώστε να ενισχύσουν τα κέρδη και τη δύναμή τους και ταυτόχρονα να αποδυναμώσουν οποιαδήποτε κοινωνική αντίσταση σ’ αυτή τη βαρβαρότητα. Ο πολίτης καταργείται και μετατρέπεται αυτομάτως σε εργατική και καταναλωτική μονάδα.
Στη Πολωνία, στη Σλοβακία και στη Τσεχία, μετά από μαζικές και έντονες αντιδράσεις των κατοίκων, αποφεύχθηκε η συμμετοχή των χωρών αυτών στην ACTA. Επίσης, το Σάββατο 11/2 γίνονται παγκοσμίως διαμαρτυρίες ενάντια στη συμφωνία, με τις περισσότερες να βρίσκονται σε ευρωπαϊκές πόλεις. Όσο η καπιταλιστική μηχανή γιγαντώνεται, δεν έχουμε άλλο χρέος από την αντίσταση μέχρι την τελειωτική καταστροφή της.
Ακολουθούν links για περαιτέρω ενημέρωση περί της ACTA:
ACTA fact sheet
Debunking the EU Commission’s Lies About ACTA